Egunkari maitea,
Begiak zarratzen direnean, gogoa hiltzen denean, orduan hasten da dena, orduan argitzen dena, orduan jaiotzen dena, orduan zabaltzen dena “Margolaria” (Mikel Urdangarin)
hona hemen duela aste batzuk Antxeta Irratirako nire testua, Lurdes Zubeldia poeta hondarbiarrari buruz:
Lurdes Zubeldiari irudimenezko elkarrizketa
Nire sukaldetxoan egin nahi izango nizkizukeen galderekin dantzan hasi naiz, iragan abenduaren hasieran zendu zinela jakitean. Eta wikipedian sarreratxo bat ere baduzula ikusi dut:
Lurdes Zubeldia Garaño (Hondarribia, Gipuzkoa, 1923a – 2017ko abenduaren 4a) gipuzkoar idazlea zinen.
-
Non jaio zinen?
Hondarribiko Portu auzoan jaio eta hazi nintzen. Espainiako Gerra Zibila garaian Ipar Euskal Herrira erbesteratu nintzen guraso eta izebarekin batera, eta Ziburun jarri ginen bizitzen. Gurasoak hil zitzaizkidan Parisa lan egitera joan nintzen eta Hondarribira itzuli nintzenean Jose Ignacio Lopezekin ezkondu nintzen.
-
2007an Hondarribiko udalean zure liburua oparitu zidaten, eta bertan nire orduko ikerlan filologikorako baliagarriak zitzaizkidanean gauzak topatu nituen, Hondarribiko portuko euskara berezia bildu nuen, eta zure liburu pertsonala irakurrita, liluratu ninduzun.
Nere bizipen, olerki eta kantuak bildu nituen 2006an Hondarribiko Udalak argitaratu zidan “Nere Sukaldetxoan” liburuan. 2016an Hondarribiko Urrezko Intsignia jaso nuen.
-
Noiz hil zinen?
2017ko abenduaren 4an hil nintzen 94 urte nituela, eta Hondarribiko Udalak (2016ko abuztuaren 21a) urrezko intsignia eman zidan. Portu Auzoan hazi nintzen, bederatzi senideko familia batean. Gerra garaian, Ziburun erbesteratuta pasa behar izan nuen gaztaroa. Kontserba fabrika batean lan egiteaz gainera, gurasoak eta izeba zaindu nituen. Haiek hil zirenean, Parisera joan nintzen lanera. Hondarribira bueltan, Jose Ignacio Lopezekin ezkondu nintzen, eta lau seme-alaba eduki nituen. Nere bizipenak eta gogoetak idazlanen, olerkien eta abestien bidez adierazi izan ditut.
Musikarako gustuan eta melodiak asmatzeko erraztasunean, eragina izan zuen musikari familia batean hazi izanak. Aitona, aita eta bi anaiak txistulariak izan baitziren. Bide batez, herritar askoren historiak, izaera eta hitz egiteko modua kontatzen jakin du Zubeldiak, bere testuetan. Hondarribiko Udalak 2006an argitaratutako “Nere sukaldetxoan” liburuan bildu zituen idatziok.
«Lurdes Zubeldia hondarribiar euskaltzale eta idazlea zendu da», baina gure artean dugu bizi-bizirik bere bizitzan zehar bere sukaldearen epeltasunean bildutako eta asmatutako altxorra, bihotzetik ahora maitasunez beti:
Amodio fidela
Itsaso bare dago eta
bihar goaz arrantzara
amodiozko gau honetan
lotu ditzagun bihotzak
ez urrunak ez ere egunak
hautsi ez dezaten lotura.
Sinetsi maitea
ez baita hautsiko lotura,
nire amets goxoenak
zurekin izango dira,
oroituz gure hitz zina
“amodio tinko fidela”
Joango naiz itsas ertzera
ur ttanttanak laztantzera
ur ttanttanak egiten du
itsaso sakon zabala
olaturik handienean
hortxe naukazu laztana
Zerua goibeltzen bada
ez ikaratu maitea
kai ertzean izango nauzu
gogo bihotza zuregan
otoitzean Jainkoari
lagun zaitzala bidean.